اهمیت وعده‌ سحری در روزه داری

وعده سحری در روزه به معنای خوردن و نوشیدن قبل از آغاز روزه‌داری در صبحگاه است که معمولاً پیش از اذان صبح انجام می‌شود. این وعده نه تنها انرژی و قوت لازم برای روزه‌داری را فراهم می‌آورد، بلکه به مسلمانان کمک می‌کند تا با آمادگی بیشتری روز خود را آغاز کنند و بر گرسنگی و تشنگی در طول روز فائق آیند.

حسن فرهاد غیبی، از آذربایجان‌شرقی، با اشاره به اینکه چگونه در ماه مبارک رمضان تغذیه‌ای سالم داشته باشیم، اظهار کرد: مصرف وعده‌ سحری از اهمیت بالایی برخوردار است و حذف آن طول مدت روزه‌داری را افزایش می‌دهد و به بدن آسیب می‌رساند. 

وی با تاکید بر عدم حذف وعده‌ سحری و اهمیت مصرف این وعده یادآورشد: حتما وعده‌ سحری به خصوص در زنان باردار، شیرده و کودکان در حال رشد و نوجوانان یا افراد مسن مصرف شود احتمال دارد که در صورت عدم استفاده از سحری در طول روز دچار افت شدید سیستم ایمنی بدن شوند که دچار سرگیجه، سردرد، ضعف، خستگی و سوزش معده‌ می‌شود به همین دلیل به تمامی روزه‌داران استفاده از وعده‌ سحری به شدت توصیه می‌شود.

غیبی بیان کرد: برنامه‌ غذایی سحری بهتر است همانند ناهار باشد و به دلیل طولانی بودن مدت زمان گرسنگی و بعد از افطار و شام نیز بهتر است برای سحری بیدار شوند و مانند وعده‌ ناهار از خوردن آن بهره ببرند.

این متخصص تغذیه در خصوص مصرف مواد غذایی مناسب در وعده‌ سحری افزود: در مرحله‌ اول از سالاد یا سبزیجات استفاده شود و همراه آن برنج و خورشت‌هایی با چربی متوسط مصرف شوند و در وعده‌ سحری از غذاهای کم چرب استفاده نکنید زیرا بدن به چربی موجود در غذا نیاز دارد تا در طول روز احساس گرسنگی را کاهش دهد.

وی اذعان کرد: روزه‌داران در وعده سحری از مصرف غذاهای سرخ شده، مانند کباب و کتلت و استفاده از چایی بیش از اندازه، خصوصاً پررنگ و نیز مصرف قهوه پرهیز کنند، چرا که این مواد غذایی باعث ایجاد تشنگی در افراد می‌شود.

غیبی در ادامه با اشاره به اینکه افطار خود را چگونه شروع کنیم، گفت: افطار را باید طوری شروع کنید که هیچگونه فشاری به معده وارد نشود و کم کم معده آماده‌ دریافت مواد غذایی دیگر شود و برای همین توصیه می‌شود افطار را با نوشیدنی‌های ولرم مانند یک لیوان آب، شیر و یا چای کم‌رنگ آغاز کنید.

این مدرس دانشگاه ادامه داد: سپس همراه آن از دو الی سه عدد خرما یا یک قاشق مربا خوری عسل مصرف شود، زیرا طی مدت روزه‌داری قند خون پایین آمده و همچنین آب بدن کاهش می‌یابد که باید این نیازها را در حین وعده‌ افطار نیز تعیین کرد، بنابراین می‌توان با مصرف مواد قندی ساده اشتها را کنترل کرده و از پرخوری در وعده‌ی افطار پرهیز کرد.

وی افزود: نکته‌ مهم و قابل توجه دیگر، عدم شروع افطار با نوشیدنی‌های داغ و یخی و سرد است، زیرا باعث آسیب دیدن معده و سوهاضمه در فرد می‌شود.

غیبی با تاکید بر مصرف سوپ، در وعده‌ افطار خاطرنشان‌کرد: مصرف سوپ یا آش رقیق پس از باز کردن روزه گزینه‌ بسیار مناسبی برای آماده کردن معده برای دریافت وعده‌های دیگر است، همچنین از مصرف آش‌های غلیظ مانند آش رشته در وعده‌ افطار اجتباب کنید.

این متخصص تغذیه بیان کرد: بهتر است بین وعده افطار و شام فاصله قرار داده شود، یعنی پس از مصرف وعده افطاری در صورت امکان یک الی دو ساعت فاصله داده شده و سپس شام خورده شود، اما اگر امکان یک الی دو ساعت فاصله دادن مقدور نباشد، می‌توان این فاصله را به ۲۰ دقیقه کاهش داد و سپس یک شام سبک مصرف کرد.

وی با اشاره به مواد غذایی سالم که می‌توان در وعده‌ افطار و شام مصرف شود، متذکر شد: مصرف سالاد، نان پنیر و سبزی و سپس برنج و خورشت‌های کم چرب با یک الی دو تکه گوشت، فرنی‌ها، شیربرنج به همراه نان در وعده شام توصیه می‌شود.

این متخصص تغذیه اضافه کرد: در وعده افطار از پرخوری پرهیز کنید، زیرا پرخوری علاوه بر اینکه به سیستم بدن آسیب می‌رساند، سبب می‌شود تا در وعده‌ سحری میل نداشته و این وعده که بسیار مهم است و نیاز اصلی تغذیه بدن را تامین میکند، به درستی مصرف نشود.

وی گفت: مصرف یک الی دو واحد میوه نیز در فاصله‌ زمانی افطار تا سحری توصیه می‌شود زیرا آب از دست رفته بدن را تامین می‌کند، یک لیوان لبنیات نیز حتما باید مصرف شود، لبنیات و میوه باید دو عضو جدا ناپذیر از برنامه غذایی مصرفی ماه مبارک رمضان باشند.

غیبی با اشاره به اهمیت مصرف میوه،سبزیجات و لبنیات در ماه مبارک رمضان، اظهار کرد: میوه‌ها و سبزی‌ها سرشار از انواع ویتامین و املاح بوده و شیر نیز سرشار از کلسیم است که مصرف آنها به شدت توصیه می‌شود.

وی ادامه داد: میوه‌ها علاوه بر اینکه که پر از ویتامین‌ها هستند همچنین منبعی سرشار از فیبر نیز هستند که در سلامتی دستگاه گوارشی و بدن تاثیر بسیار خوبی دارد که به خصوص در ماه رمضان از بروز یبوست جلوگیری می‌کند.

این متخصص تغذیه با اشاره به میزان مناسب مصرف آب در ماه رمضان، افزود: توصیه می‌شود که در ماه رمضان در بین وعده‌ افطار و سحری ۶ الی ۸ لیوان آب مصرف شود، ولی این مقدار آب در وعده‌های افطار و سحری مصرف نشود بلکه در فاصله‌ زمانی این دو وعده به منظور تامین آب بدن، استفاده شود.

وی اضافه کرد: روزه‌داران همچنین می‌توانند برای جلوگیری از تشنگی در طول روز، استفاده از سبزیجات و میوه‌های حاوی ویتامین‌ A و D را در دستور کار قرار دهند و همچنین استفاده از غذاهای دارای زینک و ویتامین D در افزایش قدرت سیستم ایمنی افراد نیز موثر است.

وی ادامه داد: افراد بین افطار و سحری با تغذیه‌ای مناسب می‌توانند، قدرت سیستم ایمنی بدن خود را افزایش دهند چرا که غیر این صورت امکان تضعیف سیستم بدنی و همچنین ایجاد اختلال در دستگاه گوارش وجود دارد.

غیبی در خصوص روزه‌داری برای افراد مبتلا به «کبد چرب» و معایب احتمالی آن اظهار کرد: این افراد نیز می‌توانند مانند دیگران روزه بگیرند و حتی استفاده صحیح از سحری و افطار می‌تواند در بهبود بیماری افراد کمک کننده باشد و همچنین این موضوع در بیماران چربی خون، نیز صدق می‌کند.

این متخصص تغذیه با اشاره به نحوه‌ کاهش وزن در ماه رمضان یادآور شد: افرادی که در نظر دارند وزنشان را کنترل کنند، می‌توانند در این ماه مبارک با دریافت ۲۰ درصد کالری کمتر نسبت به دیگر ماه‌های سال این امر را محقق کنند اما هر گونه پرخوری باعث ایجاد افزایش وزن خواهد شد.

وی بیان کرد: توصیه می‌شود در ماه مبارک رمضان مانند دیگر ماه ها، سه وعده غذایی اصلی رعایت شود و سحری مانند ناهار، افطار همانند صبحانه و شام نیز در جای خود باقی بماند.